Với các trường hợp này chúng ta cần làm gì để giúp trẻ?
vì sao trẻ lo âu, găng khi phải đi học?
Như chúng ta đã biết, trẻ con có rất nhiều lo lắng và xuất hiện ở từng độ tuổi. Ngay từ bé, trẻ thường bám theo kêu khóc khi mẹ rời nhà đi chợ hay đi làm. lo âu thường gặp ở trẻ em 1 - 3 tuổi, tỷ lệ ngang nhau ở hai giới. Có thể phát khởi ở tuổi trước khi đi học, nhưng nhiều trường hợp bắt đầu ở 10 - 12 tuổi; thể nặng tiêu biểu là không chịu đi học.
Có nhiều duyên cớ dẫn đến hiện tượng trên:
Các yếu tố tâm lý xã hội:
Trẻ nhỏ chưa trưởng thành và còn lệ thuộc vào mẹ; có nhiều lo sợ xảy ra trong giai đoạn phát triển như sợ mất mẹ, sợ mất tình yêu của mẹ,... đặc biệt là sợ phải chia ly với mẹ (sợ mất mẹ). trẻ em chỉ cảm thấy an toàn khi có mặt bố mẹ mình.
Các Nhân tố tính cách:
Việc trẻ thơ không muốn đi học, sợ đi học có thể là do trẻ nhận thức kém không theo kịp các bạn; trẻ khó thích ứng với môi trường mới do có điều kiện ăn ở, coi ngó dị biệt so với môi trường cũ... Một số trẻ thường chu đáo tường tận, muốn làm vui lòng, có xu hướng tuân thủ. Gia đình có xu hướng gắn bó coi sóc nhau, con nít được chiều chuộng, ba má quá quan hoài.
Việc thay đổi môi trường sống, chuyển trường, chuyển lớp, chuyển chỗ ở đều là các cảnh huống gây stress với những trẻ này.
nguyên tố di truyền:
Các nghiên cứu gia đình cho thấy trẻ thơ bị lo âu thường là con của người bị rối loạn lo lắng chia ly thời trẻ.
nguyên tố học tập:
trẻ con thường tập nhiễm tính cách của ba má. cha mẹ bị lo âu ám ảnh sợ, con cái sẽ thích nghi với các tình cảnh mới với tính cách ám ảnh sợ, đặc biệt là với môi dài đường.
nguyên tố từ môi trường:
Các nguyên tố bất lợi từ môi trường như điều kiện sinh hoạt và học tập nghèo nàn, trình độ nghiệp vụ sự phạm yếu kém, thỉnh thoảng trẻ bị bạn đe hay bị cô giáo mắng, đánh, tạo áp lực...
bố mẹ, ba nên gần gụi, khích lệ trẻ, giúp trẻ giảm bớt lo lắng khi đi học. (ảnh minh họa)
mô tả và giải pháp
Một số trẻ stress lo lắng khi thay đổi môi trường kèm theo các triệu chứng bệnh về thực thể như buồn nôn, đau bao tử, đau chỗ này đau chỗ khác, đau đầu, đau bụng, choáng váng, chóng mặt, các triệu chứng này giống như cảm cúm. Ở trẻ lớn hơn và thanh thiếu niên, có thể thấy các triệu chứng tiêu biểu về tim mạch và hô hấp, đau ngực, hồi hộp, chóng mặt, choáng váng, nghẹt thở. Một số trẻ còn kèm theo các diễn tả của rối loạn giấc ngủ như đòi mẹ hay người có quan hệ gắn bó nằm bên cạnh cho đến khi trẻ ngủ, sợ bóng tối, khó ngủ, ác mộng…
Với những trường hợp này, trước tiên, chúng ta cần tĩnh tâm tìm hiểu căn do khiến con lo lắng, sợ đến trường. Khi tìm được nguyên cớ chính xác chúng ta mới có thể tìm được cách khắc phục thích hợp.
Bố mẹ nên gần gụi, lắng nghe và theo dõi những tâm tư và mô tả của con cái. Tuyệt đối không tạo áp lực cho trẻ, song song có thể góp ý để nghiêm phụ biết tình trạng của con, từ đó nắm khích lệ con nhiều hơn, giúp con dần làm quen với môi trường mới. Chúng ta cũng có thể nhờ xuân đường tạo điều kiện để con ngồi gần, chơi cùng các bạn có tính cách vui vẻ, hòa đồng trong lớp để trẻ chóng vánh tìm được niềm vui kết thân khi đến trường.
Ngoài ra, Bố mẹ không nên mô tả thái độ quá sốt sắng hay bị chi phối khi trẻ kêu mệt, đau đầu, đau bụng, buồn nôn hoặc có các triệu chứng này. Vì khi đó, trẻ có thể càng cố tình tỏ ra trầm trọng hơn và viện vào cớ đó để nghỉ học, hay không làm những việc chúng không thích. cha mẹ cũng cần xác định rằng, những khó khăn này của trẻ chẳng thể chấm dứt ngay nên cần kiên trì để viện trợ con khắc phục.
Điều thiết thực nhất là cha mẹ nên chuẩn bị cho trẻ làm quen với môi trường mới ngay từ khi trẻ còn học ở bậc học dưới hay ở nhà bằng cách rèn cho con biết tuân một số luật lệ như ngồi yên, giữ im lặng trong khoảng thời gian nhất thiết, giúp con làm quen dần với các tri thức mới... Khi dạy con, cha mẹ cần lựa chọn theo ý thích của con và không nên theo kiểu bắt ép nhồi nhét. Hoạt động học tập nên xen kẽ với hoạt động chơi như vẽ, tô màu, xếp hình... bác mẹ có thể dạy trẻ chuẩn y các hoạt động trong cuộc sống hằng ngày như để trẻ đếm, lấy bát, đũa mỗi bữa cơm, đếm bậc cầu thang, chiếu lệ trừ số táo, số kẹo đã ăn...
Tuy nhiên, khi chúng ta đã tìm hiểu kĩ càng các duyên do và đã bền chí thực hiện các cách khắc phục mà trẻ vẫn có miêu tả lo âu, sợ hãi tăng lên hoặc mệt mỏi, sút cân thì việc cần làm là đưa trẻ đến các chuyên gia sức khỏe thần kinh và tâm lý để nhận sự đánh giá tham vấn và giúp đỡ kịp thời.
ThS Tâm lý Nguyễn Như Phương
Đắp mặt và uống đủ nước giúp giữ ẩm da rất tốt.
